Hoe blijf je relevant op de arbeidsmarkt vanaf 2020?
Je kan er niet omheen kijken. Onze samenleving zit in een transitiefase. De afgelopen maanden is gebleken hoe onmisbaar technologie voor ons is. Zonder technologie hadden we in een veel dieper zwart gat gezeten ten gevolgen van Covid19. Want wees eerlijk, hoe had je anders van thuis uit kunnen werken? Hoe had je in contact gebleven met vrienden, familie en kennissen? Hoe had je je niet-essentiële aankopen gedaan? Covid19 heeft hoe dan ook op vele vlakken de weg naar een nieuwe digitale(re) samenleving, en veranderende arbeidsmarkt, versneld. We zijn op zeer korte tijd van 1 naar 4 rijvakken gegaan. En there is no way back. De geschiedenis heeft meermaals aangetoond dat bij elke grote verandering in de samenleving je ook jouw mindset, skillset en toolset moet veranderen. In dit artikel gaan we dieper in op de vraag welke mindset, skillset en toolset je nodig hebt om relevant te blijven op de arbeidsmarkt vanaf 2020.
Op weg naar een digitale(re) samenleving
In een eerder artikel kaartte ik al aan dat we op weg zijn naar een nieuwe, digitale(re) samenleving. Lees zeker ook dit artikel om het grotere plaatje te zien.
We bevinden ons al enige tijd in de transitie naar een nieuwe samenleving. Onze huidige samenleving, ook wel de informatiemaatschappij, komt tot haar einde. Deze samenleving ontstond in de jaren ’80 door de komst van de personal computer thuis en op’t werk. Hierdoor konden we veel meer data gaan produceren en zijn we overgeschakeld van analoge data naar lokale digitale data op usb-sticks, dvd’s, cd’s, harde schijven, etc… Sinds 2003 zitten we in transitie. Op dat moment werd er vastgesteld dat er op onze aardbol evenveel analoge als digitale data bestond. Sindsdien is de groei van digitale data exponentieel gegaan en zijn we gaan stockeren in de cloud.
Maar tot aan Covid19 wilde het niet zozeer opschieten met digitalisering. Thuiswerken was beperkt. Zorg en onderwijs gingen ook regelmatig dwarsliggen. Corona heeft de acceptatie van digitalisering versnelt. Plots moesten we wel thuiswerken, digitaal lessen volgen en van op afstand in contact komen met onze ziekenfonds, huisarts en zelfs kinesist.
Nieuwe mindset, skillset, toolset
En er is geen weg terug! Al deze plotse veranderingen zullen na corona wel deels gaan afzwakken, maar ze gaan blijven bestaan. Om tijdens de corona te overleven hebben vele bedrijven en zelfstandigen noodgedwongen hun activiteiten verandert. Restaurants zijn overgeschakeld naar take-away menu’s. De lokale winkelier is in allerheil met een webshop gestart. Allerhande coaches geven nu online begeleiding. Er zijn nog veel meer voorbeelden. Eén ding staat vast: onze werkvloer gaat verandert zijn na corona!
Bij vele bedrijven is ook een duidelijke versnelling om nieuwe technologieën te adopteren aan de gang. Hiermee willen ze vermijden om in de toekomst opnieuw weken lang gesloten te zijn en minder productief te zijn. Deze nieuwe technologieën zoals AI, Cloud Computing en IoT zullen de groei en de productiviteit stimuleren. Dit zal dan ook nieuwe jobs creëren, takenpakketten doen veranderen, maar ook jobs doen sneuvelen. Om als werknemer relevant te blijven op deze veranderende arbeidsmarkt heb je een nieuwe mindset, skillset en toolset nodig.
Digitale Mindset
Ten eerste, om relevant te blijven op de arbeidsmarkt heb je een nieuwe mindset nodig. Jouw mindset is hoe jij de wereld om je heen ziet, hoe jij die wereld waarneemt en bekijkt. Jouw mindset zijn jouw overtuigingen, ideëen, gedachten, meningen, paradigma’s, etc… Zij bepalen jouw gedrag en jouw kijk op de wereld. Zij bepalen ook hoe je situaties interpreteert en erop reageert.
Het eeuwenoude gezegde ‘Oude manieren openen geen nieuwe deuren’ geeft ons het juiste advies. Als je iets nieuws wilt, moet je bereid zijn om iets nieuws te doen. Met andere woorden, als je relevant wilt blijven op de arbeidsmarkt, moet je je mindset aanpassen. Voor velen is dit een uitdaging. We zitten graag in onze comfortzone. Daar zitten we veilig. En begrijpelijk ook. Maar om te groeien, moet je uit die comfortzone komen en je huidige manier van denken herzien of loslaten.
21e-eeuwse skillset
Ten tweede, om relevant te blijven op de arbeidsmarkt heb je naast een digitale mindset ook een 21e-eeuwse skillset nodig. De komende tijd vinden heel wat verschuivingen op de arbeidsmarkt plaats. De lockdown doet spijtig genoeg bedrijven failliet gaan. De adoptie van technologieën binnen bedrijven doet het personeelsbestand herstructureren. Heel wat babyboomers gaan op pensioen en verlaten de arbeidsmarkt. Als we niets doen krijgen we in vele sectoren en beroepen een structureel tekort en dreigt er een steeds groter wordende vaardigheidskloof.
Een skillset is hoe je handelt en je gedraagt op basis van jouw vaardigheden, kennis en begrip. Net als de dienstensamenleving in de vorige eeuw een andere skillset nodig had dan de industriële samenleving. De skills verschoven toen van repetitief werk en volgzaamheid naar administratieve werkzaamheden.
Voor jobs in de 21e eeuw is dus een skillset uit de 21e-eeuw nodig. Deze 21e-eeuwse skillset is een reeks basisvaardigheden die iedereen actief op de arbeidsmarkt nodig heeft om duurzaam te zijn in zijn of haar loopbaan. De 4 hoofdvaardigheden zijn zelfregulering, sociale vaardigheden, digitale geletterdheid en denkkracht.
Doordat er jobs (vnl. repetitief en administratief werk) zullen verdwijnen, zullen deze 21e-eeuwse vaardigheden alleen niet voldoen, maar zullen werknemers en werkzoekenden zich soms moeten omscholen naar een nieuw beroep. Hier bovenop zijn bijkomende STEM-vaardigheden dan ook noodzakelijk
Leergoesting
Tenslotte heb je ook een toolset nodig. Een toolset zijn de mechanismes die je gebruikt om jouw vaardigheden te ontwikkelen en jouw doelstellingen te bereiken. Jouw beste en grootste toolset om relevant te blijven op de arbeidsmarkt is jouw leergoesting. Leergoesting is de wens en het vermogen om te groeien en jouw vaardigheden aan te passen om tijdens je ganse loopbaan inzetbaar te blijven.
In een snel veranderende samenleving is het belangrijk om jou te blijven bijscholen en je vaardigheden te blijven verbeteren en ontwikkelen. Spijtig genoeg merken we dat Vlaanderen geen traditie heeft op het vlak van levenslang leren. Volgens OESO blijkt dat 4 op 5 Vlamingen niet gemotiveerd zijn om een opleiding te volgen. We ervaren bijscholing als een formele verplichting of tekortkoming van eigen kunnen. We zien dit eerder als een probleem ipv een uitdaging. Van thuis uit of op ’t school vestigden we tot nu toe onvoldoende aandacht op het plezier en de juiste manier van leren. Ook bedrijfsleiders hebben er alle belang bij om een leercultuur te installeren binnen hun organisatie en zo de mensen aan boord te houden. Daarnaast is het de taak van de overheid om het levenslang leren te stimuleren en te helpen werknemers en werkgevers met elkaar te matchen. Uiteindelijk is het wel aan het individu zelf om te gaan leren.
Relevant op de arbeidsmarkt
Samengevat, om relevant te blijven op de arbeidsmarkt vanaf 2020 is het belangrijk om een digitale mindset, een 21-eeuwse skillset en leergoesting als toolset te ontwikkelen.
De middelen zijn alleszins veelvuldig voorhanden. Dankzij digitalisering ligt er heel wat kennis voor het grijpen zonder hiervoor nog op een schoolbank te moeten gaan zitten. Denk maar aan online cursussen, webinars, MOOC’s, video’s, e-books, podcasts, etc…
Bepaal zelf de richting van jouw loopbaan en gebruik deze sets om je loopbaan te ontwikkelen. Vind je het moeilijk om hiermee aan de slag te gaan, zoek dan begeleiding. Het is geen schande om om hulp te vragen. Integendeel, hiermee maak je duidelijk voor jezelf en voor anderen dat je wilt groeien.
(geschreven door Ulrich Petré op 5 december 2020)
Heb je een vraag voor Ulrich Petré of wens je hem uit te nodigen voor een lezing?
Aarzel dan niet om Ulrich te contacteren op het emailadres ulrich@puvacoaching.be.
